จิ้งหรีด ตัวจิ๋วประโยชน์แจ๋ว

และมีแนวโน้มจะได้รับความนิยมมากขึ้นอีกในอนาคต
เมื่อต้นปีที่ผ่านมา โรงเรียนวัดบางกระสอบ ต.บางกระสอบ อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ เข้าร่วมโครงการ เยาวชนเข้มแข็ง ด้วยแมลงชุมชน ผ่านการอบรม และเรียนรู้ในการเลี้ยงจิ้งหรีดจนเชี่ยวชาญ จนปัจจุบัน โรงเรียนวัดบางกระสอบ เป็นแหล่งเพาะเลี้ยงจิ้งหรีด สร้างรายได้ ขยายสู่ชุมชน

“ฝึกเลี้ยงที่โรงเรียนแล้ว นักเรียนบางคนนำความรู้ที่ได้กลับไปเลี้ยงจิ้งหรีดที่บ้านด้วยค่ะ บางบ้านเลี้ยงไว้ทำอาหารกินกันในครอบครัว บางบ้านก็เลี้ยงไว้ขายก็มีค่ะ” น้องเนย ด.ญ.ชาวิตรี จันทร์ประไพ ทำหน้าที่เลี้ยงจิ้งหรีดประจำโรงเรียนเล่าให้ฟัง

“จิ้งหรีด เลี้ยงไม่ยาก ใช้พื้นที่ไม่เยอะค่ะ อย่างที่โรงเรียนจะเลี้ยงทั้งหมด 4 ตู้ ตู้หนึ่งจะได้จิ้งหรีด 1-3 กิโลกรัม เดี๋ยวนี้คนมาขอซื้อเยอะจนไม่ค่อยพอขายแล้วค่ะ” น้องเนยเล่าต่อ

จิ้งหรีด ถือเป็นอาหารแห่งอนาคตที่ต่างชาติให้ความสนใจ ในประเทศไทย การบริโภคจิ้งหรีดไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่เป็นการขยายกลุ่มผู้บริโภคให้กว้างมากขึ้น จากเดิมมีเพียงบางภูมิภาคเท่านั้นที่นิยม แต่ปัจจุบัน การบริโภคจิ้งหรีดเริ่มมีมาก จนมีร้านอาหารหรูในกรุงเทพมหานคร อย่างร้าน Insects In The backyard นำจิ้งหรีด หรือแมลงชนิดอื่นๆ มาประกอบอาหาร รังสรรค์เป็นเมนูหรู แสนอร่อย ที่มีลูกค้าติดใจมากมาย
“จิ้งหรีดที่พวกหนูเลี้ยงเป็นจิ้งหรีดทองดำค่ะ ตัวไม่ใหญ่ มีสีดำปนน้ำตาล นำไปทำอาหารได้เหมือนจิ้งหรีดชนิดอื่นๆ ค่ะ ทอดก็ได้ เอาไปทำซูชิหน้าจิ้งหรีดก็อร่อยนะคะ”

จิ้งหรีด ในประเทศไทยมีทั้งหมด 4 ชนิด คือ จิ้งโกร่ง เป็นจิ้งหรีดขนาดใหญ่ที่สุด ลำตัวยาวถึง 3.5-4 เซนติเมตร นิยมนำมาทอด จิ้งหรีดชนิดต่อมาคือ จิ้งหรีดทองดำ และจิ้งหรีดทองแดง ลักษณะของสองชนิดนี้จะคล้ายคลึงกัน แต่จิ้งหรีดทองแดงจะมีสีน้ำตาลทั้งตัว และเคลื่อนที่ได้ว่องไวกว่าจิ้งหรีดทองดำ

จิ้งหรีดอีกชนิดหนึ่ง ที่คนนิยมกันมาหลายยุค นั่นคือ แมงสะดิ้ง หรือก็คือจิ้งหรีดขาว เป็นจิ้งหรีดชนิดเล็กที่สุด พบเห็นได้ง่ายตามท้องตลาด นิยมนำมาคั่ว เป็นอาหารว่าง แมงสะดิ้ง จะมีสีน้ำตาลอ่อนมีลายเส้น

แม้ว่าจิ้งหรีดทั้ง 4 ชนิดจะมีลักษณะที่แตกต่างกัน แต่ให้คุณค่าทางโภชนาการเหมือนกัน อย่างเช่นคุณค่าทางแคลเซียม เทียบได้ว่า จิ้งหรีด 4 ตัว เท่ากับนม 1 แก้ว หรือหากพูดถึงคุณค่าทางโปรตีน จิ้งหรีดก็ให้โปรตีนมากกว่า เนื้อวัว เนื้อหมู หรือเนื้อไก่ เสียอีก

“จิ้งหรีดเลี้ยงไม่ยากเลยค่ะ กินอาหารไก่ก็ได้ ผัก ผลไม้ก็ได้ ใน 1 ตู้ที่พวกหนูเลี้ยงกัน ใช้ฟักทองแค่เสี้ยวเล็กๆ เองค่ะ ส่วนน้ำก็ใช้ไม่เยอะ เปลี่ยนแค่วันละ 1-2 ครั้งเท่านั้น แค่ประมาณ 3 เดือน เราก็จะได้จิ้งหรีดมากินแล้วค่ะ” น้องเนยอธิบาย

นอกจากคุณค่าทางโภชนาการที่ดีมากแล้ว จิ้งหรีดยังเป็นแมลงเศรษฐกิจที่ต้นทุนถูก แต่ให้กำไรสูง สามารถเพาะเลี้ยงได้ไม่ยาก ใช้พื้นที่ไม่เยอะ ในขณะที่ความต้องการจิ้งหรีดในตลาดก็เพิ่มสูงขึ้น ผู้คนก็เริ่มหันมาเลี้ยงจิ้งหรีดสร้างรายได้มากขึ้น จึงมีความเป็นไปได้ว่า จิ้งหรีด จะเป็นอาหารในอนาคตอันใกล้ ที่อาจกลายเป็นวัตถุดิบหลักในครัวเรือน เทียบกับ หมู วัว ไก่ ได้