สีสันริมเจ้าพระยา เรื่องราวการย้อมผ้าจากสีธรรมชาติ

“ครูนโมเค้าเก่งเรื่องย้อมผ้าสีธรรมชาติค่ะ บ้านพี่ก็อุดหนุนผ้ามัดย้อมเค้ามาหลายชิ้นแล้ว วันนี้เลยพาน้องภพ กับข้าวปั้นและข้าวทิพย์มาเรียนด้วยกัน เด็กๆ ปิดเทอมด้วยเลยอยากมาเรียนรู้กันค่ะ”แม่อ้อย อนามิกา โกมลวาทิน เล่าขณะชวนเด็กๆ เก็บดอกคูณไปย้อมสีธรรมชาติ

ครูนโม ธนวรรษ อินทร์สุวรรณ์ เชี่ยวชาญเรื่องการย้อมผ้าสีธรรมชาติและเป็นวิทยากรทั่วประเทศไทย แต่เมื่อมีเวลาก็จะกลับมาถ่ายทอดความรู้ให้กับบ้านเกิดคือ อ.อินทร์บุรี จ.สิงห์บุรี หากใครอยากมาเรียนรู้ก็สามารถเข้ามาทำเวิร์คช้อปการย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติได้เลย

“วันนี้เก็บดอกคูณมาย้อมผ้ากับครูนโมค่ะ ต้องเอามาเด็ดๆ ให้เหลือแต่ดอกก่อน แล้วถึงเอาไปต้มย้อมสีผ้าได้ค่ะ” น้องข้าวปั้น ด.ญ.กฤตร พงศ์สินกวินกุล เล่าขณะช่วยกันเด็ดดอกคูณใส่กระด้ง

ดอกไม้ตามฤดูกาล และต้นไม้ใกล้ตัวก็ให้สีธรรมชาติหากเรารู้วิธีนำมาใช้ การย้อมสีธรรมชาติมีทั้งการย้อมร้อนและย้อมเย็น การย้อมร้อนคือการนำไปต้มด้วยความร้อนเพื่อสกัดสีออกมา

“สีธรรมชาติจากดอกไม้แถวๆ บ้านที่ผมทดลองแล้วก็มีดอกคูณให้สีเหลือง แล้วก็ดอกทองกวาวตามทุ่งนาให้สีส้มจัดมากๆ บางครั้งก็ใช้เปลือกประดู่ที่หาได้จากท้องนาใกล้ๆ บ้าน ซึ่งเป็นสีจากธรรมชาติแบบที่ไม่ต้องซื้อหาเลยครับ และอีกอย่างที่หาง่ายมากๆ ก็คือเปลือกหอมใหญ่ หอมแดง ที่ผมไปขอมาจากตลาดหรือไปซื้อมาจากห้างสรรพสินค้า ซึ่งให้สีน้ำตาลและสีเหลืองสวยมากๆ ครับ” ครูนโม ธนวรรษ อินทร์-สุวรรณ์ เล่าให้ฟัง เพราะเป็นคนช่างสังเกตและทดลอง จึงได้สีสวยๆ ที่มาจากธรรมชาติแท้ๆ และลวดลายมัดย้อมที่สวยงาม

“ใบไม้ที่ผมเพิ่งรู้ว่าเอามาย้อมสีได้ก็คือใบขี้เหล็ก กับใบมะม่วงครับ ให้สีเขียวหรือสีเหลืองก็ได้ วันนี้พวกผม ก็จะได้ลองย้อมและเรียนมัดย้อมกับพี่นโมเป็นครั้งแรกเลยครับ ตื่นเต้นมาก” น้องภพ ด.ช.ภูภัท โกมลวาทิน เล่าเรื่องราวที่เพิ่งได้เรียนรู้ใหม่อย่างสนุกสนาน

ห้องเรียนสีธรรมชาติของครูนโม และสองครอบครัวศิลปิน จึงเต็มไปด้วยความตื่นเต้นของทั้งผู้ปกครอง และน้องๆ เอง ที่เพิ่งได้ทดลองมัดย้อม และย้อมผ้าจากสีธรรมชาติเป็นครั้งแรก เมื่อมัดเป็นลวดลายต่างๆ นำไปย้อมกับน้ำสีดอกคูณ และเปลือกหอมแล้ว จึงนำไปแช่กับน้ำด่างหลายชนิด เกิดปฏิกิริยาให้สีที่แตกต่างกันไป แกะผ้าออกมา จึงได้ยินเสียงตื่นเต้นของทั้งคุณแม่และลูกๆ ที่ได้เห็นฝีมือการมัดผ้าของตัวเอง และสีที่ได้ย้อมวันนี้

“สำหรับครอบครัวพี่เอง เอาไปต่อยอดได้หลายอย่างเลยค่ะ อย่างพี่ตั้ม ชนสรณ์ โกมลวาทิน เป็นศิลปินวาดสีน้ำ ก็ได้ทดลองนำสีที่นโมย้อมผ้ามาวาดภาพ ได้สีสวยๆ แปลกไปกว่าสีเคมี ส่วนพี่เองก็จะเอาการมัดย้อมไปสอนเด็กๆ สมาธิสั้นที่มาเรียนศิลปะบำบัดกับพี่ได้ วันนี้มีความสุขกันมากๆ เลยค่ะ”แม่อ้อย อนามิกาโกมลวาทิน กล่าวด้วยรอยยิ้ม

ผ้าสีสันสวยๆ ลายที่มัดเองกับมือ ตากอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา จึงเป็นภาพสวยๆ ประทับใจของทั้งครอบครัวโกมลวาทิน และครอบครัวพงศ์สินกวินกุล ที่ได้มาเรียนรู้และใช้เวลาทำงานศิลปะบนผืนผ้าร่วมกัน

“หนูมาเรียนย้อมผ้ากับครูนโมวันนี้สนุกมากค่ะ” น้องข้าวทิพย์ ด.ญ.พฤฑินันท์ พงศ์สินกวินกุล น้องเล็กที่สุดของครอบครัว กล่าวอย่างมีความสุขขณะนั่งแช่น้ำ ซักผ้าสีธรรมชาติอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา

ติดตามการเรียนรู้ของครอบครัวศิลปิน จ.สิงห์บุรี และมาดูกันว่าสีธรรมชาติสวยๆ ทำมาจากต้นไม้ใบไม้ หรือดอกไม้อะไรได้บ้าง ในทุ่งแสงตะวันเสาร์ที่ 18 พฤษภาคม นี้ ในตอน “สีสันริมเจ้าพระยา” ออกอากาศทางช่อง 3 ช่อง 33 เวลา 6.25 น. อย่าพลาดชม