.. หากเอ่ยถึง “บางมด” คงจะอดคิดถึงผลไม้ชนิดหนึ่งไม่ได้..
“ส้มเขียวหวานบางมด”ลูกกลม ขนาดพอดีมือเปลือกล่อน ปอกง่าย ซังนิ่ม ปลูกในร่องสวน
มีคลองบางมด คลองรางโพธิ์ไหลผ่าน หล่อเลี้ยง และเชื่อมร้อยชาวสวนส้ม ย่านบางมด อยู่ไม่ไกลจากทะเล นำตะกอนทับถมนานวันจนปุ๋ยชั้นดี บวกกับความเค็มเล็กน้อย หรือที่เรียกว่า ลักจืดลักเค็มส้มบางมดจึงขึ้นชื่อเรื่องรสชาติดี และเป็นเอกลักษณ์
คนรุ่นพ่อแม่ปู่ย่า มักจะเล่าให้ลูกหลานฟังถึงยุครุ่งเรืองของสวนส้มอย่างออกรสช่วยเก็บส้มตั้งแต่ฟ้ายังไม่สว่าง พายเรือไปขายที่ตลาดน้ำ แจกจ่ายส้มให้เด็กๆ ที่กำลังเล่นน้ำในคลองหน้าบ้าน
จนวันที่ความรุ่งเรืองของเมืองใหญ่รุกหน้าเข้ามา ถนนหนทาง โรงงาน หมู่บ้านจัดสรร เพิ่มขึ้นๆ ปัญหาน้ำเสีย น้ำเค็ม และเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ในปี 2526 ทำให้วิถีชาวสวนส้มบางมดค่อยๆ เลือนหาย เหลือเพียงไม่กี่ 10 ไร่ในปัจจุบัน
เมื่อสวนส้ม ทยอยล้ม ผู้คนย่านบางมดบางส่วนกระจายไปทำสวนส้ม ในแทบจังหวัดปทุมธานีและกำแพงเพชร หลายคนก็หันมาปลูกผลไม้ชนิดอื่นๆ แทรกแซมลงไปในสวนส้ม ย่านบางมดจึงอุดมไปด้วยผลไม้หลากหลายรสชาติ ทั้งมะพร้าวน้ำหอมลิ้นจี่ ชมพู่ มะม่วง ส้มโอ แหล่งผลิตวิตามิน กลางกรุงเทพมหานคร
“หนูชอบมากค่ะเวลาเข้าสวนอากาศเย็นสบาย ไม่ร้อน บางทีหนูก็มาช่วยเก็บมะพร้าว มาพายเรือเล่น แล้วก็มาตักขยะ ตักใบไม้ สนุกดีค่ะ”มินนา เด็กหญิงนพรัตน์ อินสมะพันธ์บอกเล่าความสุขเมื่อได้เข้าสวนผลไม้ของครอบครัว
“สวนมะพร้าวน้ำหอมลุงวิชัย”ลุงวิชัยอินสมะพันธ์ คือคุณปู่ของเด็กหญิงมินนา สวนเกษตรผสมผสานริมคลองบางมด ที่นี่เป็นแหล่งอาหาร และยังเป็นแหล่งเรียนรู้ธรรมชาติของลูกหลานอีกด้วย
เด็กชายภูมิ ภูมิหิรัญ อินสมะพันธ์น้องชายของมินนาช่วยเล่าเสริม“สวนที่บ้าน ปลูกชมพู่ มะม่วง ส้มโอแล้วก็มีส้มเขียวหวานด้วยครับ ส่วนมะพร้าวน้ำหอมจะปลูกเยอะที่สุด ถ้าเป็นเมื่อก่อน ต้องพายเรือออกไปขายครับ ตามตลาดน้ำ ปู่เคยเล่าให้ฟัง”
คนรุ่นก่อน มีคลองเป็นทุกสิ่ง เป็นเส้นทาง เป็นแหล่งอาหาร ขนส่งสินค้า ผูกพันสอดคล้องกับวิถีชีวิต รวมทั้งการประกอบพิธีกรรมต่างๆตลอดสองฝั่งคลองบางมด จึงเต็มไปด้วยเรื่องราว และสถานที่น่าสนใจ ทั้งมัสยิด วัด ศาลเจ้าแพขายเรือ สวนส้ม สวนมะพร้าว ตลอดเส้นทาง
แม้เด็กบางมดยุคนี้ อาจไม่ค่อยใช้คลองมากเท่าคนรุ่นก่อน แต่ผู้ใหญ่ในชุมชนย่านบางมด ยังคงส่งต่อ บอกเล่าเรื่องราวริมคลองให้ลูกหลานรับรู้
“ผมชอบนั่งเรือครับ รู้สึกเหมือนได้สำรวจสิ่งใหม่ๆ ผ่านต้นไม้ บ้านคน นก ปลา เราจะได้รู้ว่าเขาเป็นยังไงบ้าง”น้องภูมิกล่าวทิ้งท้าย
ตามเด็กบางมด เที่ยวลัดเลาะ ริมคลองที่สวยลำดับต้นๆ ของกรุงเทพมหานคร ในทุ่งแสงตะวัน ตอน เรื่องราวริมคลองบางมดเช้าวันเสาร์ 05.05 น. ช่อง 3 กด 33 และทางเฟซบุ๊กทุ่งแสงตะวัน07.30 น.
